6331 İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ KANUNU VE İŞ YERİ HEKİMLERİ 

İŞYERİ HEKİMİ E-MUAYENE VE E-REÇETE MEDULA ENTEGRASYONU

 

02.10.2017 tarihli İSG-KATİP üzerinden yayımlanan Genelge ve 6331 sayılı Kanununun 6. maddesinde belirtilen kanun hükmü gereği, İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin elektronik ortamda yönetilebilmesi hedeflenmektedir. Bu maksatla kurulacak iş yeri bilgi yönetim sisteminin ilk uygulaması olan “elektronik işyeri hekim uygulaması” başlatılmıştır.

İşyeri Hekimliğine yönelik e-reçete yazdığını beyan eden bazı Bilgisayar Yazılım firmaları sorumsuzca davranıp hedef kitle üzerinde manipülasyon yapmaktadır. Son zamanlarda İnternette ve yazılım firmalarının web sitelerinde, İşletme yetkililerini, İşyeri Hekimlerini ve İş Güvenlik Uzmanlarını yanlış yönlendirmek adına kaynağı ve dayanağı olmayan yazılar yayınladıkları görülmektedir.

Bu sürecin doğal sonucu olarak, yazılım geliştiren firma olduğumuzdan çeşitli sorulara muhatap kalmaktayız. Sektörün doğru bilgilendirilmesi adına sorumluluk bilinci ile hareket ederek sizleri aydınlatma gereğini duymaktayız. 30 yıllık sektör deneyimi olan firmamız bu alanda geliştirmiş olduğu İş Sağlığı ve Güvenliği yazılımının kendi risk analizini yapmış durumdadır. Kaldı ki Yazılım geliştiren firmalar veri güvenliği ve yazılım standartları açısından alınması gerekli tüm önlemleri almakla yükümlüdür. Bu bağamda bilgi güvenliği açısından ve bilişim suçları kapsamına girecek kurumsal veya kişisel bilgilerin paylaşılması, silinmesi, yetkisiz kişilerin veriye ulaşma/değiştirme/görme gibi teknik güvenlik önlemleri alınarak programlar güvence altına alınması teknik ve yasal bir zorunluluktur.

Sizlere en çok sorulan sorularla ilgili bir derleme yaparak kanun maddelerine dayanarak kaynakları ile soru cevap şeklinde aşağıda bilginize sunuyoruz.

Soru-1: İşyeri Hekimleri Yaptıkları İş ve İşlemlerden Dolayı Hangi Bakanlığa Karşı Sorumludur?

İşyeri hekimleri; sertifika işlemleri, işyerlerine atanmaları, işyerlerinde yaptıkları işe giriş muayeneleri, periyodik muayeneler, poliklinik muayeneleri, meslek hastalıkları çalışmaları, yaptıkları aşılar, reçeteler, iki güne kadar verdikleri istirahatlar gibi tüm iş ve işlemlerle ilgili olarak sadece Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na karşı sorumludurlar.

İşyeri hekimlerinin Sağlık Bakanlığı ile “Sağlık Bakanlığı Doktor Bilgi Bankası Veri tabanında Kayıtlı Olmak” dışında herhangi bir ilişkisi yoktur.

Soru-2: İşyeri Hekimleri E-Reçete Konusunda Hangi Bakanlığa Karşı Sorumludurlar?

İşyeri hekimleri e-reçete konusunda ÇSGB’na karşı sorumludurlar. Bilindiği gibi işyeri hekimlerinin E-Reçeteye geçiş işlemleri ÇSGB tarafından İSG-KATİP sisteminde yayınlanan resmi bir duyuru ile başlatılmıştır.

Bu sürecin dijital ortamda yürütülmesi amacıyla, ilgili yasa ve genelge ile İşyeri hekimlerinin e-reçete üzerinden reçete yazabilmelerine imkân sağlayacak SGK MEDULA Web Servisleri üzerinden veri standardını sağlayan İSG temelli bilgisayar programı ve elektronik imza temini için 31.12.2017 tarihine kadar gerekli hazırlıklarını tamamlamaları vurgusu yapılmıştır.

İşyeri hekimi tarafından yazılan reçetelerin ödenmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınmaktadır.

İşyeri Hekimi Bilgi Doğrulama Şartları:

1. Sağlık Bakanlığı Doktor Bilgi Bankası Veri Tabanında Kayıtlı Olmak

2. İSG-KATİP Sisteminde Geçerli İşyeri Hekimliği Sertifikası Sahibi Olmak

3. İSG-KATİP Sisteminde Onaylı Bir İşyeri Hekimliği Sözleşmesi Olmak

Yazılım Programı Üzerinden E-Reçete Onaylama Şartları:

1. Tesis Kodu (11XX9903, XX İl Plaka Kodu) Tanımlanmış Olmak

2. Elektronik İmza (USB Dongle ve Pin Kodu) Sahibi Olmak

3. İSG Temelli E-Muayene ve E-Reçete Yazma Programı Sahibi Olmak

ÇSGB’nın duyurusundan da anlaşıldığı gibi; işyeri hekimleri, e-reçete yazma konusunda sadece ÇSGB’na karşı sorumludurlar.Sağlık Bakanlığı İSG Hizmetleri ve E-Reçete - Medula entegrasyonu ile ilgili herhangi bir veri seti standartları yayınlamamıştır. Sadece HBYS ve AHBS üzerinden veri toplama anlamında akreditasyon istemektedir. İşyeri Hekimliğine yönelik bir standart belirlenmediği için verinin bakanlığa gönderilebilmesi teknik olarak mümkün değildir.

Soru-3: İşyeri Hekimlerinin Kullanacağı Yazılımlar ÇSGB Tarafından Akredite Ediliyor mu?

İşyeri hekimlerinin yapmış oldukları iş ve işlemlere ait verilerin ÇSGB veri tabanına entegrasyonu amacıyla başlatılan ilk uygulama, işyeri hekimlerinin elle yazmış oldukları reçetelerin “E-Reçete” olarak Medula sistemine gönderilmesidir.

Bu kapsamda ÇSGB, yine kendisine bağlı olan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bünyesinde yer alan “Medula Sistemi” altyapısını kullanmaktadır. Bu süreci resmi olarak başlatan yukarıdaki ÇSGB'na ait duyuruda işyeri hekimlerinin e-reçete gönderimi için gereken 6 şart sayılmıştır.

Bunlar içerisinde “akredite işyeri hekimliği yazılımı” ifadesi yoktur. Sadece; “Sosyal Güvenlik Kurumu Medula Uygulamaları altında yer alan e-reçete web servisinin entegre edildiği bir otomasyon teminin” gerekliliği şeklinde bir ifade vardır.

Dolayısıyla bu şartı sağlayan http://revirotomasyon.com gibi SGK Medula web servisleri ile entegrasyon sağlayan her yazılım ÇSGB’na e-reçete gönderebilir. E-Reçete dışında kalan işyeri Hekimi ve İş Güvenlik Uzmanı işyerlerinde tuttukları kayıtların hangi standartlarda (veri setlerine göre) tutulacağı ve daha sonra bakanlık veri tabanına gönderileceği daha henüz ÇSGB tarafından yayınlanmamıştır.

İşyeri hekimliği yazılımlarının ÇSGB tarafından daha henüz akredite edilmemeleri yazılım firmalarının bir eksiği veya ihmali nedeniyle değil, sistemin ÇSGB tarafından standartların (veri setlerine göre) elektronik ortamdan veri sağlamaya açılmamış olmasıdır.

Soru-4: İşyeri Hekimlerinin Kullanacağı Yazılımların Sağlık Bakanlığı Tarafından Akredite Edilmesi Gerekmez mi?

Bu hukuki ve idari bir işlem olduğundan hali hazırdaki uygulamalarda İşyeri Hekimlerine veya İSG hizmetlerine yönelik bir standart veri seti olmadığından bu teknik olarak şuan mümkün gözükmemektedir.

Soru-5: Sağlık Bakanlığı tarafından akredite edilen yazılımlar İSG- E-Muayene ve E-Reçete sürecinde Akredite olmuş sayılır mı?

Yukarıda da açıkladığımız gibi akreditasyon işlemi için öncelikle programın istenen yazılım tekniğinde yazılıp yazılmadığını değerlendirecek bir kıstas şuan için belirlenmemiştir.ÇSGB SGK tarafından E-reçete Medula entegrasyon sürecinde belirlenen web servisler üzerinden veri gönderme dışında bir işlem istenmemektedir. Hangi kıstaslara göre veri üretip ve paylaşılacağı belli olmadığından hukuken böyle bir öncelikleri yoktur.

Soru-6: İşyeri Hekimliği Sertifikasını Hangi Bakanlık Hangi Şartlarda İptal Eder?

İşyeri hekimlerinin sertifikalarının iptali ÇSGB tarafından çıkarılan “İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik” ile düzenlenmiştir.

Soru-7: İşyeri Hekimlerinin Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Mahremiyetinin Sağlanması Konusundaki Sorumluluğu Nedir?

İşyeri hekimleri işyerlerinde işe giriş muayenesi, periyodik muayene, poliklinik muayene, aşı, sevk, iki güne kadar istirahat verme, reçete, meslek hastalıkları ve iş kazaları, İSG kurul toplantıları, eğitimler ve hemşirelik işlemleri gibi birçok konuda bilgiyi kayıt altına almaktadır. Yasalarımıza göre sağlık kayıtlarının en az 15 ila 40 yıl süreli saklanması sorumluğu işverene aittir. Ancak bu kayıtların mahremiyet ilkesine uygun olarak saklanması ise işyeri sağlık birimine (işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli) aittir. Bu şartlar işyeri hekimlerinin bu kayıtları elektronik ortamda (bir yazılım programı üzerinden) takip etmesi durumunda da geçerlidir. İşyeri hekimleri tercih edecekleri yazılım tipine bağlı olarak da mahremiyet ilkesi açısından bir takım sorumluluklar üstlenmiş olacağından yazılımın veri güvenliğini sorgulamaları gayet doğal olacaktır. Sağlık verilerinin güvenliği ve mahremiyeti açısından verilerin işletmenin DATASERVER inde tutulması riski ortadan kaldıracak olup dış bağlantıları VPN protokolü ile bağlanılması önerilir.

FALKON BİLİŞİM İSOSİS Sağlık Bakanlığı Akredite listesindedir. Bu listeye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

Aktif İSBS Listesi

https://kayittescil.saglik.gov.tr/TR-30991/aktif-isbs-listesi.html

Amacımız ülkemizde kamusal alana hizmet üreten firmalar arasında haksız rekabete yol açacak girişimlere, bilgi kirliliği ve yanlış bilgilendirmelere karşı duyarlılık yaratmaktır.

Bilgilerinize.Saygılarımla...

FALKON BİLİŞİM GRUP