Meslek hastalıkları, çalışanların uzun vadeli sağlık risklerine maruz kalmasını önlemek için düzenli sağlık taramaları ve ergonomik çalışma koşulları gerektirir. 6331 Sayılı Kanun’a göre işverenlerin yükümlülüklerini keşfedin

1. Meslek Hastalıklarının Tanımı ve Türleri

6331 Sayılı Kanun’un 3. maddesi, meslek hastalığını, "çalışanın yürüttüğü işten kaynaklanan ve tekrarlayan maruziyetler sonucunda oluşan hastalık" olarak tanımlamaktadır.

En yaygın meslek hastalıkları şunlardır:

►Solunum Yolu Hastalıkları: Toz, kimyasal gazlar veya zararlı dumanlara uzun süre maruz kalma sonucu oluşur (örneğin, asbestoz, KOAH).

►Kas-İskelet Sistemi Hastalıkları: Ağır yük kaldırma, tekrarlayan hareketler veya kötü ergonomi nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıklar (örneğin, bel fıtığı, kas yorgunluğu).

►Cilt Hastalıkları: Kimyasal maddelerle sürekli temas sonucu gelişen dermatolojik sorunlar.

►İşitme Kaybı: Yüksek gürültü seviyelerine uzun süre maruz kalma sonucu gelişen işitme kayıpları.

►Psikososyal Hastalıklar: Aşırı stres, mobbing ve iş yükü nedeniyle gelişen psikolojik rahatsızlıklar (örneğin, tükenmişlik sendromu, depresyon).

2. İşverenlerin Sağlık Gözetimi Yükümlülükleri

6331 Sayılı Kanun’un 15. maddesi, işverenlerin çalışanları düzenli sağlık gözetimine tabi tutmalarını zorunlu kılar. İşverenler:

►Çalışanlara işe giriş sağlık muayenesi yaptırmak zorundadır.

►Periyodik sağlık taramalarını düzenli olarak gerçekleştirmelidir.

►Tehlikeli işlerde çalışanların sağlık durumlarını özel muayenelerle takip etmelidir.

►Kimyasal ve biyolojik etkenlerle çalışan işçiler için özel sağlık kontrolleri uygulanmalıdır.

3. Meslek Hastalıklarının Önlenmesi İçin Alınması Gereken Önlemler

6331 Sayılı Kanun’un 10. maddesi uyarınca, işverenler iş yerlerinde risk değerlendirmesi yaparak meslek hastalıklarını önlemek için şu önlemleri almalıdır:

►Zararlı kimyasal ve biyolojik maddelere maruziyeti en aza indirmek.

►Kişisel koruyucu donanımların (KKD) kullanımını zorunlu hale getirmek.

►Çalışanlara meslek hastalıkları konusunda eğitim vermek.

►Ergonomik çalışma koşullarını iyileştirmek (uygun masa, sandalye, dinlenme araları sağlamak).

►İşyeri ortamında havalandırma, ses yalıtımı ve aydınlatma gibi unsurları kontrol altında tutmak.

4. Çalışanların Sağlık Hakları ve İşverenin Sorumlulukları

6331 Sayılı Kanun’un 13. maddesi, çalışanların sağlığını riske atacak bir durumda "çalışmaktan kaçınma hakkı"na sahip olduğunu belirtmektedir. Çalışanlar:

►İş yerinde ciddi bir sağlık tehdidiyle karşılaştıklarında çalışmayı durdurma hakkına sahiptir.

►Meslek hastalığı teşhisi konulursa, yasal haklarını kullanarak tazminat ve iş güvencesi talep edebilir.

►İşverenler, meslek hastalıkları konusunda çalışanları düzenli olarak bilgilendirmekle yükümlüdür.

5. Sağlık Gözetimi ve İşyeri Hekimi Hizmetleri

6331 Sayılı Kanun’un 6. maddesi, belirli sayıda çalışanı olan iş yerlerinde işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin görevlendirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda:

►Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışanların düzenli sağlık taramalarından geçirilmesi gerekir.

►İşyeri hekimi, çalışanların sağlık durumlarını takip ederek gerekli yönlendirmeleri yapar.

►İş kazaları ve meslek hastalıkları konusunda sağlık raporları tutulmalıdır.

Sonuç

Meslek hastalıklarının önlenmesi, çalışanların sağlığını korumanın yanı sıra iş gücü kaybını önlemek açısından da büyük önem taşır. 6331 Sayılı Kanun’un yükümlülüklerine uygun olarak, işverenlerin çalışan sağlığını koruyacak önlemleri alması zorunludur. Düzenli sağlık gözetimi, eğitimler, ergonomik iyileştirmeler ve risk analizleri sayesinde meslek hastalıklarının önüne geçilebilir.

İsosis Sağlık Modülü ile çalışan sağlığını dijital takip edin. Meslek Hastalıklarını önleyin.

Dr.Özgür Morkan